Κοσμάς ο Αιτωλός

Ο Πατροκοσμάς. Μια εμβληματική μορφή στη συνείδηση του λαού. Μια ιστορική φυσιογνωμία που έπαιξε ανεκτίμητο ρόλο στην αυτοσυνειδησία του γένους και στην εθνική απελευθέρωση. Έβγαλε το λαό από το σκοτάδι και την αμάθεια, τον αναβάπτισε στην πίστη του, τον έκανε ν’ αγαπήσει το δίκιο, την προκοπή και τη λευτεριά. Μια ασκητική όσο και επαναστατική μορφή, που έφτασε στα πιο μακρινά μέρη της Ελλάδας κάτω από ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες, ως θερμός κήρυκας του πνευματικού διαφωτισμού και της δικαιοσύνης, ενάντια στην απελπισία και τη φτώχεια.

Μέσα από τη γλαφυρή και πιστή στην ιστορία αφήγηση της πολύπειρης συγγραφέως Στέλλας Βογιατζόγλου παρακολουθούμε τον άγιο να ιδρύει σχολεία, εκκλησίες και πάνω από όλα να στερεώνει την πίστη των ανθρώπων στην Ορθοδοξία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, μέχρι τη μαρτυρική του δολοφονία στο χωριό  Καλικόντασι.

Το όραμα του Πατροκοσμά, συγγενές με αυτό του Ρήγα Φεραίου, διαπνέεται από μιαν άλλου τύπου οικουμενικότητα. Έτσι, η πίστη του στην αδελφοσύνη των λαών ξεπερνά εντέλει ακόμα και τα εθνικά ή τα πατριωτικά σύνορα, γιατί θεμελιώνεται και οικοδομείται στην ορθόδοξη ρωμαίικη παράδοση του ευαγγελίου.